آیا اینستاگرام مناسب کسب و کار من است؟

دغدغه این روزهای مردم شده اینستاگرام. چه کسانی که برای تفریح وارد فضای اینستاگرام می شوند و چه صاحبان کسب و کار.

کاربران اینستاگرامی که یک پیج کاری دارند، حالا از مدل فروشگاهی گرفته تا خدماتی و بلاگری، چه زمانیکه در این فضا فعالیت می کنند و چه زمانی که در محیط بیرون هستند مدام از قدرت اینستاگرام در رشد کسب و کارها می گویند و مدام بر این باورند که نداشتن پیج اینستاگرامی یعنی شکست در کسب و کار امروز. روزانه به این فکر می کنند که کی پست بگذاریم، چند تا استوری روزانه قرار دهیم و به چه پیج هایی تبلیغات بدهیم تا بیشتر بفروشیم،‌ کاور پست ها را چه مدلی و طرحی بزنیم و خیلی موارد دیگر که روزانه با آن ها سر و کار دارند. اما آیا واقعا به این جمله ای که می گویند باور دارند؟ و یا اصلا این جمله از اساس درست است؟

از کجا بفهمیم که اینستاگرام بدرد کسب و کار ما می خورد یا نه؟

اولین کاری که بتوانیم انجام دهیم تا به سوال بالا پاسخ مناسبی دهیم این است که درباره نوع کسب و کار خودمان تحقیق کنیم. یعنی این که در درجه اول ببینیم در اینستاگرام کسی هست که نوع کسب و کارش مثل ما باشد؟ رقبای خود را بشناسیم و مخاطبانی که قصد داریم به آن ها محصول خود را بفروشیم را پیدا کنیم.

به طور کلی باید رقبای خود را از جهات مختلف مورد بررسی قرار دهیم و ببینیم چه مدت است که فعالیتشان را در اینستاگرام آغاز کرده اند و برای پیجشان چه نوع محتواهایی تولید می کنند؟ تعداد محتواهای پست هایشان چند روز درمیان است؟ تعداد استوری هایشان در طول روز چندتاست؟ چه محتواهایی را در پست ها و چه محتواهایی را در استوری منتشر می کنند؟ و به طور کلی از جهات مختلف آن ها را بررسی کنیم.

نرخ اینگیجمنت، تعداد لایک‌ها، فالوورها، کامنت‌ ها و مقدار واقعی بودن این اعداد و ارقام را موشکافی کنیم. می‌توانیم تمام این اطلاعات را در یک برگه کاغد یا یک فایل اکسل وارد کرده و آنها را به دقت مورد بررسی قرار دهیم. در مجموع بگردیم تا نمونه ای مشابه و موفق در حوزه کاری خودمان پیدا کنیم.

اما اگر رقیبی در اینستاگرام در حوزه کاریمان پیدا نکردیم چه کنیم؟

برای مثال اگر در زمینه خاصی فعالیت می کنید که نمونه ای برای آن در اینستاگرام پیدا نکردید و رقیبی نیافتید چه باید کنیم؟

برای مثال فرض کنید شما مترجم زبان نیجریه ای یا یکی از کشورهایی هستید که زبان بسیار سختی دارد و مردم دنیا کمتر به آن زبان در جوامع بین المللی صحبت می کنند. در این صورت قطعا شما رقیبی نخواهید داشت یا تعداد آن ها بسیار کم است. در این صورت باید به سراغ هشتگ های مرتبط با حوزه کاری خود برویم و از آن مسیر جستجو را آغاز کنیم. با سرچ هشتگ هایی مثل زبان خارجه یا زبان بین المللی در اکسپلوور پست هایی برای شما ظاهر خواهد شد که می توانید با بررسی آن ها به نکات مهمی دست پیدا کنید. سعی کنید هشتگ های مهم کسب و کار خود را بشناسید و در پست های خود به تعداد معقول از هشتگ استفاده کنید.

در طرف مقابل اگر رقیبی در حوزه کسب و کار خود در اینستاگرام پیدا کنیم که به موفقیت رسیده باشد پس این مدل کسب و کار مناسب است. البته باید این نکته را در نظر بگیریم که دلایل بسیار زیادی می تواند در موفقیت یک پیج نقش داده باشند که برای ما نمایان نباشد و صرفا گرفتن تعداد زیاد فالوور دلیلی بر فروش زیاد محصول نمی باشد. چه بسا پیج های زیادی هستند که تعداد زیادی فالوور دارند ولی به دلیل حس امنیتی که بین فالوورهایشان و خودشان برقرار نکرده اند قادر به فروش بالا نیستند. باید کیفیت فالوورها را درنظر بگیرید نه تعدادشان را. چه پیج هایی که ۷۰۰ یا ۸۰۰ فالوور از یک پیج ۲۰ یا ۳۰ هزار کایی بیشتر محصول می فروشند و سود بیشتری کسب می کنند.

در مجموع شما برای اینکه در اینستاگرام کسب و کار موفقی داشته باشید باید مدام رقبای خود را تحلیل کنید و محتوایی برای کاربران بسازید که در عین جذاب بودن، یونیک و مورد نیاز مخاطب باشد. نباید محتوایی بسازید که خودتان دوست دارید چراکه محتوای شما برای مخاطب است نه خود شما!

خیلی از صاحبان پیج و ادمین ها بدون درنظر گرفتن این نکته اقدام به جمع آوری اطلاعات برای پست و استوری های پیجشان می کنند و نیاز مخاطب را در نظر نمیگیرند. بعد در انتهای کار توقع دارند که روز به روز بیشتر پیشرفت کنند و فالوور بیشتری جذب کنند. اینستاگرام یک شبکه اجتماعی و تفریحی است و افراد صرفا جهت گذراندن وقت خود وارد آن می شوند و ساعت ها درگیر این پلتفرم می شوند. شما در وهله اول بابد ببینید که مخاطب کسب و کار شما در چه فضایی به دنبال محصولتان است. از چه طریق هایی به دنبال آن می گردد و شما چگونه می توانید محصول مورد نظر خود را به او معرفی کنید!

پس سعی کنید اول از همه خوب در مورد کسب و کار خود بررسی دقیقی انجام دهید و رقبایتان را آنالیز کنید و ببینید که آن ها از چه طریق هایی به مخاطب خود محصول ها را می فروشند. و از طرفی ببینید که چقدر می توانید کسب و کارتان را در فضای اینستاگرام بزرگتر کنید. صرفا آغاز مهم نیست اگر شما نتوانید بعد از مدتی کسب و کار خود را بزرگتر کنید و میزان فروش و سوددهیتان را بیشتر کنید خب باز هم زدن پیج اینستاگرام نباید در اولویت شما باشد. شما باید اولین و سریعترین راه برای فروش محصول خود را بیابید و در کنار آن می توانید شبکه بازاریابی دیگری ایجاد کنید. در چنین شرایطی زدن یک پیج اینستاگرام برای کسب و کار شما عاقلانه می باشد.

حالا در ادامه ببینیم که چرا اینستاگرام به یکی از شبکه های محبوب ما ایرانیان تبدیل شده و چرا بعضی از پیج ها به سودهای بالا می رسند؟!!!

دلیل محبوبیت اینستاگرام در بین ایرانیان

اینستاگرام نه در بین ما ایرانی ها، بلکه در کل دنیا بین مردم یک پلتفرم اجتماعی بسیار محبوب می باشد. سرعت رشد اینستاگرام نسبت به سایر شبکه‌ های اجتماعی دنیا بسیار بیشتر است. به ویژه در سال‌ های گذشته و در ایران این رشد بسیار بیشتر از کشورهای دیگر انجام گرفته است. یکی از دلایل آن هم رکود اقتصادی و افزایش کرایه مغازه ها می باشد و با توجه به رایگان بودن این شبکه اجتماعی به راحتی می توانند کسب و کار خود را استارت بزنند و مانند یک بازار بزرگ با هم در ارتباط باشند.

در تمامی سایت های ایرانی کاربران اینستاگرام در ایران را ۳۰ میلیون تخمین زده اند ولی در این یکی دو سال اخیر این عدد بسیار بیشتر شده و با وجود جمعین ۸۰ میلیونی ما ایرانی ها به بیش از ۵۰ میلیون نفر افزایش یافته. در واقع اینستاگرام قدرتمندترین شبکه اجتماعی در ایران است.

در ایران به دلیل اینکه شبکه های اجتماعی مثل لینکدین،‌ توییتر، فیسبوک و … فیلتر هستند بیشتر کسب و کارها در اینستاگرام فعالیت می کنند و یک پیج بیزینسی دارند. البته از اواسط سال ۱۴۰۱ هم این شبکه فیلتر شده است ولی به دلیل محبوبیتی که قبل از فیلتر شدن بین مردم داشت و اکثر افراد عضو آن بودند همچنان بین افراد مورد استفاده قرار می گیرد.

برخی از افراد در اینستاگرام به نتایج بسیار خوبی رسیده اند، کسب و کار خودشان را گسترش دادند، به سودهای بالایی رسیدند، فالوور زیادی بدست آوردند و خیلی دیگر از موفقیت هایی که شاید به همین راحتی ها نصیبشان نمی شد. برخی از افراد هم به نتیجه های معمولی و متوسطی رسیدند و درآمدهای معقولی از این فضا می گیرند و دست سوم افراد ناموفق و کسانی که به سوددهی خوبی نرسده اند ولی همچنان در این فضا فعالیت می کنند، تبلیغ می دهند و محتوا تولید می کنند تا دیده شوند.

دلیل شکست و موفقیت بعضی از کسب و کارها در اینستاگرام

واقعا چرا؟ چرا همه پیج ها در اینستاگرام نمی توانند به موفقیت برسند؟ بعضی ها شکست می خورند با این که مداوم محتواهای خوب، با کیفیت و یونیک تولید می کنند و فعالانه استوری های آموزنده می گذارند.

 در واقع دلایل زیادی می تواند داشته باشد تا یک پیج اینستاگرامی در این فضا موفقیت چندانی کسب نکند. اگر بخواهیم به یکی از این دلایل اشاره کنیم عدم شناخت کافی صاحبان کسب و کار از فضای اینستاگرام می باشد. آن ها به مخاطب هایشان در اینستاگرام اصلا توجه نمی کنند و نمی دانند که مخاطبشان چه می خواهد!

به این نکته توجه کنید که وقتی از شناخت مخاطب در اینستاگرام سخن به میان می آید، منظور رفتاری می باشد که مخاطب شما در این شبکه اجتماعی از خودش نسبت به محتوا نشان می دهد. به واقع نوع رفتار مخاطب در هر شبکه اجتماعی متفاوت است به طور مثال یعنی نمی توان آن انتظاری که از مخاطب در توییتر یا لینکدین داریم را در اینستاگرام هم همان را ببینیم. به طور کل این رفتارها در پلتفرم های اجتماعی گوناگون مختلف است.

مثلا در شبکه لینکین که یک شبکه اجتماعی کاری شناخته شده در دنیا است افراد عکس های مسافرت و گردش خود به دور دنیا را به اشتراک نمی گذارند بلکه از سابقه های کاری، تجربه ها و اندوخته هایشان صحبت می کنند و آن ها را به اشتراک می گذارند.

توییتر هم همینگونه است. در توییتر، همه عاشق توییت کردن هستند و از هر دری و موضوعی سخن می‌ گویند. در اینستاگرام هم بیشتر مخاطبان به دنبال تفریح کردن هستند. آنها پست‌ های جذاب و سرگرم کننده را بیشتر می‌ پسندند. به همین دلیل است که پیج های فان، سرگرمی و انیمیشن فرم بیشتر بازدید می گیرند.

کسب و کارها چند درصد از فالوئینگ های کاربران را تشکیل می دهند؟

اما معنی عنوان بالا چیست؟

درصد زیادی از فالوورهای مخاطبان ما، دوستانشان، برخی اینفلوئنسرها، بازیگران، خواننده‌ ها یا افرادی که طرفدارشان هستند را تشکیل می‌ دهند. شاید سهم بیزنس‌ ها در میان فالوورها، بسیار اندک باشد. مثلا اگر مخاطب ما ۲۰۰۰ نفر را دنبال کند، شاید حدود ۲۰۰ پیج بیزنسی در میان آن ها وجود داشته باشد.

در نتیجه ما باید توجه ویژه ای به حوزه فعالیتی خودمان داشته باشیم. باید ببینیم آیا می توانیم آن قدر محتوای قوی، جذاب و کاربر پسند داشته باشیم که جزء آن زیر یک درصد فالوورهای مخاطبانمان باشیم؟

بیایید این مورد ها را در چند مثال و تجربه کوتاه با هم بررسی کنیم:

• اگر در زمینه‌ هایی مثل مد و فشن، طنز و … فعالیت داشته باشیم، کارمان راحت می‌ شود. چون اینستاگرام، بستر خوبی برای این موضوع‌ ها است. با رعایت کردن چند نکته در مورد شیوه تهیه پست‌ های جذاب، توجه کردن به الگوریتم‌ های اینستاگرام و مواردی از این دست می‌ توانیم عملکرد خوبی داشته باشیم و رشد زیادی کنیم.
• در صورتی که موضوع کسب و کارمان، طرفداران خاصی دارد و ما فقط به این دلیل پیج اینستاگرام داریم که حضور خود را به آنها اعلام کنیم – یعنی جنس کسب و کارمان B2B است – باید در نوع محتواهایی که برای پست هایمان طراحی می کنیم دقت زیادی داشته باشیم. چون کسانی که صاحب پیج‌ های بیزنسی هستند خیلی از کسب و کار یا شرکتشان پست نمی‌ گذارند.

مثلا پیج های مربوط به شرکت های سهام و بورس از افت و میزان ضررهایشان برای شما محتوا نمی سازند ولی در عوض در مورد موضوعات داخلی شرکت، توانایی های کارمندان و نیروهایشان و همچنین وقایعی که باعث پیشرفت شرکتشان می شود بیشتر سخن می گویند که باعث جذب کاربران به چنین پیج هایی می شود.

• و در عوض پیج هایی هم هستند که یکسری موضوعات خاص داشته باشند که نتوان یک پیج اینستاگرامی خیلی خوب را برای آن ها استارت زد. مثلا در موضوع تعمیر لوازم خانگی. برای چنین کسب و کارهایی افراد باید دید خلاقانه بالایی داشته باشند و محتواهای یونیک و خاص بسازند تا بتوانند کاربران را به سمت پیجشون جلب کنند. در واقع ساخت پست محتوایی خلاقانه شرط موفقیت این مدل پیج هاست.
• یکی دیگر از زمینه های کاری خاص ساخت آباژورهای دست ساز به صورت درخت بود که قبلا در این زمینه فعالیت می کردم. حوزه فروش آباژور مخاطبان زیادی دارد ولی محصولی که برای فروش داشتم در ایران ساخته نمی شد و مخاطبان کمی آن را می شناختند. بنابراین اگر تمرکز خودم را روی ایجاد سایت فروش می گذاشتم شاید نتایج بهتری می گرفتم.

هدف من از ذکر این مثال‌ ها و بیان تجربه‌ هایم این است که بگویم، لازم نیست تمام کسب و کارها در اینستاگرام یک پیج داشته باشند. این موضوع به نوع کسب و کار و مکانی که مخاطبانتان در آنجا به دنبال شما میگردند بستگی دارد.

مثلا کسی که می‌ خواهد برای خانه اش یک آباژور خاص بخرد، به احتمال زیاد، اولین کاری که خواهد کرد، باز کردن گوگل و سرچ کردن کلیدواژه «خرید آنلاین آباژورهای خاص» است نه جستجو لابه‌لای پیج‌ های اینستاگرامی.

مخاطبان چه موضوع‌ هایی را در اینستاگرام بیشتر می پسندند؟

پست‌ های بیشتر کاربران اینستاگرام در مورد «سفر»، «روزمرگی های روزانه» یا «مد و فشن» است. کاربران در مورد جاهایی که سفر می‌ کنند، کافه هایی که می‌ روند، غذاهایی که می‌ خورند یا دوستانشان پست می‌ گذارند. بیشتر کسب و کارهای موفق در اینستاگرام در زمینه «مد و فشن»، «لایف استایل»، «سفر و گردشگردی» و «طنز» فعالیت می‌ کنند. یعنی تعداد این پیج ها به حدی بالا رفته که دیگر در هر شهری چندین بلاگر در این زمینه ها با فالوورهای بالا در حال فعالیت هستند.

پیج های زیادی هستند که بالای یک میلیون و حتی دو یا سه میلیون فالوور دارند و در زمینه های کمدی، فان و سرگرمی فعالیت می کنند. پیج هایی مثل سرنا امینی، پوربلک، حسن ریوندی، تی وی مز، سوریلند و صدها پیج دیگر که الان جزء اینفلوئنسرهای اینستاگرام هستند و ماهیانه درآمدهای میلیاردی دارند.

پیج هایی مثل بهار که مقیم کشور امریکاست در زمینه عکاسی و ایده های عکس گرفتن با موبایل خیلی خوب عمل کرده و فالوور میلیونی دارد. مجموعا پیج هایی که به مسافرت و گردش می پردازند در کنار پیج های سرگرمی و فان بیشتر مورد پسند مخاطبان اینستاگرام قرار می گیرد البته نمونه های استثنایی هم وجود دارند که در زمینه های مختلف و حتی خیلی نیچ و تخصصی بسیار موفق عمل کرده اند و جزء بهترین پیج ها هستند.

نتیجه گیری تیم تحریریه روپیک:

به دلایلی زیادی که در جامعه ما ایرانی ها وجود دارند افراد تمایل زیادی دارند که از شبکه های اجتماعی استفاده کنند و این سال های اخیر هم به دلیل افزایش مشکلات زیادی مثل رکود اقتصادی، قیمت های بالای اجاره مغازه ها و مکان های تجاری، هزینه های تبلیغات و خیلی از مسائل دیگر باعث شده که صاحبان کسب و کارهای مختلف و سنتی بیش از پیش به این مدل شبکه های اجتماعی روی بیاورند تا کسب و کارشان را در این فضاها رشد دهند و از راه های موجود سودآوری داشته باشند. اما قبل از اینکه استارت کار خود را در این فضا بزنید نباید بدون تفکر اقدام کنید. باید به دنبال نمونه های موفق و مشابه با نوع کاری که شما انجام می دهید بگردید و ببینید که چه کرده تا موفق شده و شما هم راه آن را ادامه دهید تا به یک ثبات خوب برسید.

منظور ما این نیست که دقیقا جا پای او بگذارید و کارهای او را مو به مو تقلید کنید بلکه نقشه راه او را پیدا کنید و سعی کنید که اشتباهاتی که او انجام داده را تکرار نکنید تا در زمان و هزینه های شما صرفه جویی شود و در کمترین زمان ممکن به سوددهی در این فضا برسید.

پس از انتخاب نمونه مشابه باید شروع به آنالیز پیج رقبا کنید و از جنبه های مختلف پیج ها را از لحاظ نوع محتوا، زمان انتشار پست، تعداد استوری های روزانه و زمان کمپین های فروش و خیلی عوامل دیگر که با توجه به کسب و کارهای مختلف متفاوت است مورد ارزیابی قرار دهید تا بتوانید بهترین ها حالت های رخداد را پیدا کنید.